Skrzyp polny

Maj to wyjątkowo piękny miesiąc. Przyroda wraca do życia, kwitnie mnóstwo kwiatów i ziół. A wśród nich pojawia się skrzyp polny- zioło, z którym warto się zapoznać, by móc docenić szereg jego dobroczynnych właściwości. Bardziej znany jest w kręgach włosomaniaczek, bo to prawdziwy przyjaciel włosów. Jego pozytywne działanie nie kończy się tylko na włosach, dlatego w dzisiejszym poście mam zamiar przybliżyć Wam go bardziej.


Trochę historii

Można powiedzieć, że roślina ta jest stara jak świat. Na ziemi pojawiła się kilkaset milionów lat temu i z pewnością była pożywieniem w prehistorii. W starożytności ceniono ją za działanie przeciwkrwotoczne. Jej lecznicze właściwości opisali Pliniusz i Dioskurides. W XVI w. Paracelsus opisał skrzyp jako roślinę odtruwającą i zmniejszającą krwawienia, a Syreniusz jako lek na gruźlicę i trudno gojące się rany. Jak więc sami widzicie- jest to roślina, który towarzyszy człowiekowi od samych początków.


Co zawiera

Zielę skrzypu polnego (łac. equisetum arvense) zawiera krzemionkę, potas, magnez, saponiny, flawonoidy, alkaloidy, kwasy organiczne, garbniki, fitosterol, witaminę C oraz antywitaminę B1.


Właściwości 

• działa moczopędnie oraz przeciwzapalnie na drogi moczowe, zapobiega odkładaniu się kamieni nerkowych,
• regeneruje błony śluzowe, dlatego warto go stosować przy wrzodach żołądka i jelit,
• dzięki sporej zawartości krzemu hamuje wypadanie włosów i przyśpiesza ich porost oraz hamuje łojotok,
• wzmacnia paznokcie,
• wzmacnia kruche naczynka, dlatego polecany jest do picia i przemywania cery osobom z cerą naczynkową,
• hamuje łojotok, łagodzi podrażnienia, działa ściągająco i antybakteryjnie, dlatego powinny go stosować osoby z cerą mieszaną, tłustą oraz trądzikową,
• spowalnia procesy starzenia, 
• zapobiega rozwojowi miażdzycy,
• działa przeciwkrwotocznie i zwiększa krzepliwość krwi,
• reguluje przemianę materii,
• regeneruje tkankę kostną i chrzęstną, polecany jest przy bólach stawowych, reumatyzmie,
• działa przeciwzapalnie i regenerująco na spojówki, stąd polecany jest w stanach zapalnych oczu, zaczerwienieniu i pieczeniu,
• likwiduje obrzęki.

Jak rozpoznać, zbierać i suszyć

Młode pędy skrzypu są koloru zielonego, a ich odgałęzienia przypominają choinkę. W dotyku jest szorstki i charakterystycznie chrzęści przy łamaniu. Mierzy około 30- 40 cm. Zbieramy tylko zielone części (5 cm nad ziemią). Trzeba uważać, by nie pomylić skrzypu polnego z innymi gatunkami, które nie mają żadnych właściwości leczniczych. Jeśli już ta informacja Was zniechęca do szukania skrzypu polnego, to mam dla Was zdjęcia wszystkich skrzypowatych TU. Myślę, że teraz nie będzie problemu z odnalezieniem właściwej rośliny. Zebrane pędy suszymy w suszarce w temperaturze nie przekraczającej 60° C. Po wysuszeniu surowiec możemy rozdrobnić albo zostawić w całości i koniecznie trzeba go schować w słoiku i trzymać w ciemnym miejscu.


Zastosowanie

ODWAR DO PICIA

1 łyżkę skrzypu zalewamy 2 szklankami wody i gotujemy pod przykryciem przez 15 minut. Następnie wyłączamy gaz, dodajemy 1 łyżkę octu jabłkowego lub soku z cytryny, by ułatwić ekstrakcje krzemionki, i zostawiamy pod przykryciem na pół godziny. Po tym czasie gotowy odwar można przecedzić i popijać. Dlaczego akurat odwar, a nie zwykły napar? No cóż, skrzyp zalany zwyczajnie wrzątkiem nie odda do wody tego co najcenniejsze, dlatego nie opłaca się robić z niego naparu. Odwar polecam pić osobom cierpiącym na krwotoki (jeśli są już zażywane leki zwiększające krzepliwość, przed użyciem skrzypu radzę skonsultować się z lekarzem), chorobę wrzodową przewodu pokarmowego, stany zapalne nerek i pęcherza, kamicę nerkową i żółciową, uszkodzenia kości i stawów, podwyższony cholesterol, obrzęki, łamliwość i nadmierne wypadanie włosów, łamliwość i rozdwajanie paznokci, kruche i pękające naczynka.

TONIK DO CERY TŁUSTEJ, NACZYNKOWEJ, SKŁONNEJ DO WYPRYSKÓW

Najpierw przygotowujemy gliceryt, czyli ziołowy wyciąg glicerynowy. 5- 6 łyżek zmielonego w młynku skrzypu wrzucamy na dno słoika i skrapiamy 1 łyżeczką alkoholu 40%. Zostawiamy na 20 minut, a następnie zalewamy 3 łyżkami gliceryny. Zakręcamy słoik i odczekujemy chociaż 3 dni, by dobroczynne związki ze skrzypu wyekstrahowały się w glicerynie. Kolejno przygotowujemy odwar, czyli 2 łyżki skrzypu zalewamy 2 szklankami wrzątku i gotujemy pod przykryciem przez 15 minut, po czym zakręcamy gaz i zostawiamy wywar jeszcze na 30 minut. Następnie go przecedzamy, a jak ostygnie wyjdzie nam go około 250- 300 ml. Dodajemy do niego 10 ml glicerytu skrzypowego i mamy gotowy tonik, który powinien stać w lodówce i trzeba go zużyć w terminie 7 dni (chyba, że dodamy konserwant, wtedy przestoi kilka miesięcy).

WCIERKA NA POROST WŁOSÓW I ŁOJOTOK

Przygotowujemy odwar skrzypowy jak wyżej i wcieramy go w skórę głowy na co najmniej godzinę przed myciem. Taka wcierka stosowana przed każdym myciem głowy przez dłuższy czas, sprawi, że włosy nie będą już tak wypadać, staną się mocne i dłużej zachowają świeżość.


Uwaga!

Z racji, że skrzyp zawiera antywitaminę B1, utrudnia on wchłanianie jej z pożywienia, dlatego przy długotrwałym stosowaniu należy pomyśleć o dodatkowej suplementacji tej witaminy. A jako ciekawostkę- dodam, że skrzyp dla zwierząt jest trujący, dlatego trzymajcie go z dala od Waszych zwierząt domowych.


Jak zwykle przypominam, że post ma charakter informacyjny i nie przestawia jedynej, słusznej metody leczenia. W razie jakichkolwiek wątpliwości odsyłam do poniższych pozycji, lekarza lub wykwalifikowanego fitoterapeuty.

Bibliografia:

• 'Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie' A. Ożarowski W. Jaroniewski
• 'Zioła lecznicze' A. Dziak B. Kuźnicka 
• 'Zbieramy zioła' J. Kwaśniewska, K. Mikołajczyk 
• 'Zioła czynią cuda' A. Skarżyński
• http://rozanski.li/433/ziele-skrzypu-herba-equiseti/
• http://rozanski.li/339/equisetum-skrzyp-jako-elastotropica-i-uragoga/

_________

A Wy piliście skrzyp? Znacie jeszcze jakieś zastosowania, o których moglibyście napisać?